Mag ik even op je schoot liggen?

De jonge kapster is vol toewijding met mijn haren bezig. Daarbij strijkt ze, terwijl ze een lok haren verplaatst, even liefdevol langs de achterkant van mijn oor. Liefdevol? Dat is in ieder geval wel de associatie die ik kreeg. Ik voelde me gekoesterd, geborgen en er ging een plezierige zachte tinteling door mijn hele lichaam. Mijn moeder deed dat vroeger namelijk ook altijd op die manier als ik met mijn hoofd op haar schoot lag.

Hoe kan ik nu datzelfde gevoel krijgen bij deze jonge en vreemde vrouw? Dat ene korte gebaar triggerde een impliciete herinnering en ineens werd vroeger, ik als meisje, weer heel levendig. Het is dus mogelijk dat een vreemd persoon ineens iets intiems in je kan raken. Er zijn zelfs mensen die van het vervullen van de intieme behoeftes van anderen een professie hebben gemaakt.

Is het niet bijzonder hoe ons geheugen werkt? Je impliciete geheugen wordt geactiveerd door een beeld, een gevoel of lichamelijke sensatie. Dus als de ander een gebaar maakt of iets zegt dat precies daarop aansluit, voel je een diepe verbondenheid. Alles klopt, alles voelt perfect.

Maar helaas, het is een illusie. Als we dat impliciete flardje van een herinnering gaan generaliseren en het bijvoorbeeld gaan verbinden aan de gehele persoon, dan verliezen we de realiteit uit het oog. Zij is niet je moeder, hij is niet de ideale partner, hij/zij is niet jouw ‘soulmate’. Het is een ‘vreemde’ met zijn/haar eigen en wellicht andere intieme behoeftes.

Als we die impliciete flarden van herinneringen kunnen verbinden aan de plaats en tijd waar ze thuishoren, kunnen we de herinnering expliciet maken. Dit onderscheid tussen vroeger en nu kan ons ook helpen bewust te worden van het onderscheid tussen de ene persoon van toen en een andere in het heden. Pas dan is het mogelijk een ander, een vreemde, in het heden zuiver waar te nemen zoals hij of zij is.

En misschien blijkt een ander dan inderdaad iemand te zijn die (professioneel) wil geven en niet als doel heeft daarvoor iets te ontvangen. Als je je dat realiseert, dan kun je op zo'n moment dat je geraakt wordt, je illusie loslaten en je dit keer diep met jezelf en je eigen intieme behoeften verbinden.